Mapy Myśli

Mija równo miesiąc od ostatniego wpisu i w związku z tym, tych którzy zaglądają na ten blog serdecznie przepraszamy za tę nieregularność. Niestety w związku z drobnymi problemami, które ostatnio mamy, kolejne wpisy prawdopodobnie również będą pojawiać się rzadziej. Postaramy się poprawić w tym względzie jak najszybciej (bo planów mamy sporo) i mamy nadzieję, że nie zniechęcimy tym tych, którzy nas czytają. Nie ma nic bardziej wkurzającego niż nieregularne wpisy na blogu Ale czasami tak bywa.

Mapa Myśli to metoda sporządzania notatek pamięciowych opracowana przez brytyjskich naukowców Tony’ego i Barry’ego Buzana.  Metoda ta wymaga zaangażowania obu półkul mózgowych, korzysta zarówno ze schematów, analiz, liczb jak i emocji, koloru czy skojarzeń. Połączenie  narzędzi jakimi posługuje się prawa i lewa półkula pozwala wyjść poza utarte schematy myślowe, rozwinąć twórcze zdolności i uzyskać efekt synergii.

Mózg przechowuje i odtwarza informacje korzystając ze schematów i skojarzeń. W dzieciństwie najczęściej korzystamy gównie z prawej półkuli (twórczej). W początkowym okresie szkolnym z obu, uczymy się w tym czasie logicznego myślenia i liczenia. Natomiast w starszych klasach korzystamy głównie z lewej półkuli (logicznej). System szkolnictwa skutecznie zagłusza prace naszej twórczej strony, a zmusza do robienia czytelnych i przejrzystych notatek dla nauczyciela. Tony i Barry Buzan zachęcają do powrotu do systemu uczenia się z dzieciństwa, zgodnego z naturalną pracą mózgu. Wyzbycie się starych przyzwyczajeń, sporządzania tradycyjnych notatek może na początku przysporzyć sporych trudności, ale tylko do czasu zanim nie nabierzesz wprawy. Podczas sporządzania mapy należy się odpowiednio skupić i skoncentrować co wymaga pewnego wysiłku. Jednak korzyści płynące z posługiwania się tą metodą są bardzo opłacalne. MM pozwalają zaoszczędzić czas, możesz z niej korzystać podczas słuchania wykładów, planowania, czytania książki, sporządzania raportów, tworzenia biznesu itp. Pomocne są do uporządkowania i przyswojenia informacji. Wielowymiarowość i wielopłaszczyznowość takiej notatki sprawia, że niemal od razu pamiętasz całą w niej zawartą treść. A nauka sprawia ci satysfakcję i przyjemność, a może nawet staje się twoją pasją.

Gdy sporządzamy notatki tradycyjnie, czyli linijka po linijce, słowo po słowie, zdanie po zdaniu, z wykorzystaniem  kolumn i liczb (tzw. notatki linearne), to angażujemy w tym procesie prace tylko lewej półkuli mózgu. Wiadomo jednak nie od dziś, że synergię pracy mózgu osiąga się przy współpracy obu półkul. W linearnych notkach korzystamy tylko z lewej półkuli, która odpowiada za porządek, logikę, liczby, kolejność, tabele, pomijając narzędzia jakimi posługuje się nasza prawa półkula, czyli: wyobraźnię, skojarzenia, humor, wyrażenia zmysłowe, kolor czy rytm. Nowy lub raczej inny sposób sporządzenia notatki pamięciowej polega na połączeniu pracy lewej i prawej półkuli, korzystając jednocześnie z podstawowych technik pamięciowych. W praktyce wygląda to tak, że na środku czystej kartki papieru wpisujesz słowo-klucz, obraz, symbol czy skrót literowy, który oznacza temat twojej mapy (w ten sposób angażujesz prawą półkulę). Od środka (czyli od tematu) odprowadzasz linie, tak jak gałęzie drzewa, im dalej  od centrum stają się chudsze, opisujesz je wzdłuż ?gałęzi? (lewa półkula) lub zamiast opisu dodajesz obraz, znak, symbol (prawa półkula). Poniżej opisuję dokładnie zasady tworzenia mapy myśli.

1. Używaj zawsze czystej białej kartki papieru do tworzenia MM. Czysta kartka, bardzo zachęca do wypełnienia pustej przestrzeni.

Najlepiej formatu A4 lub większego, staraj się nie używać mniejszych, Obraz jest bardziej przejrzysty i czytelny w większym formacie, przekonasz się o tym w praktyce.

Ułożonej koniecznie poziomo, gdyż peryferyjna szerokość widzenia oka jest pionowo mniejsza.

1. Na środku kartki umieść temat, przedstaw go za pomocą rysunku, symbolu, ewentualnie skrótu literowego. Niech będzie kolorowy (użyj co najmniej 3 kolorów) i trójwymiarowy (3D). W myśl zasady, że obraz  mówi więcej niż tysiące słów. Stymulujemy w ten sposób kreatywność oraz zwiększamy wydajność pamięci.

Rysunki umieszczaj na całym obszarze mapy, w ten sposób pobudzisz obie półkule mózgu. Obraz (rysunek) przyciąga wzrok, co pomaga w procesie zapamiętania.

1. Każda MM ma podobny układ do drzewa. Od tematu odprowadzamy linie jak gałęzie drzewa. Od centrum są grubsze i zmniejszają się w miarę oddalania się. Każda linia (gałąź) musi się stykać ze swoim punktem wyjścia. Takie różnicowanie grubość linii pomaga w zrozumieniu hierarchii i stopnia ważności informacji, zapewnia całościowe spojrzenie na dany temat. Wszystkie linie powinny być nachylone pod kątem nie większym niż 45 stopni, zapewnia to czytelność bez zbędnego obracania mapy. Łączenie linii zachowuje oraz pomaga w odtworzeniu całego procesu myślowego, w którym każda myśl wypływa z poprzedniej i rodzi następną.
2. Linie podpisuj słowami ? kluczami. Najlepiej jeśli na każdej gałęzi znajdzie się tylko jedno słowo, które łączy się z innym słowem, pozwala to zachować strukturę mapy. Nie twórz linii dłuższych niż słowo (rysunek).  Używaj liter drukowanych, zmniejszając je w miarę oddalania się od centrum. Pojedyncze słowo zwiększa swobodę myślenia. Notatka sporządzona w taki sposób jest przejrzysta, zrozumiała, a także przyspiesza twórczy proces kojarzenia i przypominania.
3. Stwórz swój własny styl tworzenia MM. Im bardziej osobista będzie twoja MM tym łatwiej ją zapamiętasz.
4. Wzbogać swoją mapę o elementy graficzne: strzałki, służące do oznaczenia związków między poszczególnymi zagadnieniami; znaki, dla podkreślenia znaczenia słów; figury geometryczne; rysunki; kolory itp.
5. Zostawiaj wolne linie, z czasem może będziesz chciał dopisać nową informację do MM. Unikniesz w ten sposób przerysowywania całej mapy.
6. Numeruj główne linie (gałęzie), zapewnia to ład i porządek całego procesu myślowego.
7. Używaj co najmniej trzech kolorów do tworzenia MM, w ten sposób pobudzisz prawą półkulę mózgową, pamięć oraz cieszysz wzrok.

Podczas tworzenia MM ?uwolnij? swój umysł. Nie zastanawiaj się gdzie powinny znaleźć się poszczególne elementy i czy w ogóle powinny tam się znaleźć. To tylko spowalnia i ogranicza cały proces. Ujmij wszystko, każdą myśl, która nasuwa ci się w związku z tematem. Nie przerywaj umysłowi, jeżeli ilość pomysłów będzie przekraczała możliwość ich zapisania, ponieważ możesz stracić natchnienie i osłabić koncentrację. Jeżeli umysł nie rozplanuje logicznie notatek, to możesz zrobić to później. Daj się ponieść wyobraźni i twórz abstrakcyjne mapy.

MM mają wiele zalet:

• ułatwiają zrozumienie, zapamiętanie oraz utrwalenie nowych informacji;
• pomagają skoncentrować się na odbiorze nowych informacji, ponieważ notowanie tą techniką zajmuje mniej czasu (jak już ma się pewną wprawę;) );
• pobudzają twórcze myślenie, każda myśl ma nieograniczoną i swobodną możliwość rozwoju;
• stymulują obie półkule mózgu, pobudzając i wydobywając z nich  cały potencjał intelektualny;
• porządkują informacje i myśli (własne i cudze) oraz pozwalają na ich szczegółową analizę;
• zwielokrotniają wydajności mózgu.

Opanowanie zasad sporządzania mapy myśli jest stosunkowo łatwe i nie powinno sprawić nikomu większych problemów, nieco inaczej jest z wyszukaniem słów – kluczy (to wymaga praktyki). Czasami umieszczenie jednego słowa na linii (gałęzi) jest po prostu trudne, stare przyzwyczajenia podpowiadają cichutko, a dlaczego nie  napisać całej definicji, a to byłoby cofnięcie się do starych tradycyjnie sporządzonych notatek. Nasz system myślenia opiera się na skojarzeniach wywołanych przez obrazy, symbole czy słowa klucze, tworząc reakcję łańcuchową.

To słowa (ewentualnie zdania) o szerokim zakresie informacji. Mogą zostać przywołane do świadomości w każdym momencie, ze zdumiewającą dokładnością. Zazwyczaj są to silne rzeczowniki i czasowniki połączone z przymiotnikami i przysłówkami.

Na przykład słowo dom, może kojarzyć ci się z rodziną, budynkiem, kotem, bezpieczeństwem, samochodem, dziećmi itp. Będą to różne skojarzenia, dla różnych osób, dlatego każda mapa myśli jest unikatowa i oryginalna. Nie możesz, więc skutecznie korzystać z cudzych notatek.  Zapisując informacje w postaci mapy myśli oszczędzasz od 50-95% czasu w porównaniu z tradycyjnym robieniem notatek, natomiast przy ich odczytaniu aż 90%. To jest po prostu zdumiewające, warto poświęcić chwilę na naukę tworzenia map, bo czas na pewno się zwróci z wysokim procentem.

Przypominacze różnią się od słowa (wyrazu) kreatywnego.

Słowo kreatywne mocno działa na gotowość i trwałość pamięci, ponieważ ma moc wywoływania obrazów i wyobrażeń z pokładów pamięci.  Słowa te silnie pobudzają wyobraźnie, nawet do takiego stopnia, że zamiast przywołać wcześniej zapamiętaną informację, słowo to może wytworzyć zupełnie nowe skojarzenie.  Kreatywne słowo z łatwością wpadają w pamięć. Ich pojemność jest o wiele większa niż przypominaczy, gdyż nie wywołują konkretnych obrazów i skojarzeń np. dziwoląg

Najczęściej po około stu samodzielnie stworzonych mapach. Początkowe mapy warto tworzyć za pomocą ołówka i gumki, jest to bardzo praktyczne, gdyż z praktyki wiem, że będziesz chciał co chwilę coś zmienić, udoskonalić a szkoda czasu na przerysowywanie ciągle od nowa.

Poniżej, o Mapach Myśli opowiada sam twórca tego narzędzia – Tony Buzan (film jest po angielsku).

(3 głosów, średnia: 3,67 z 5)
 Prześlij znajomemu